Aikido Terimleri Sözlüğü

Abara : Kaburgalar

Ago : Çene

Ai : Uyum

Ai Hanmi (Kosa) : Aynı ayağın önde olduğu karşılıklı duruş

Aiki : Evrensel uyum; enerjiyke bütünleşme; bir olma

Aiki-ken : Aikido prensiplerine uygun kılıç teknikleri

Aiki-o-kami : Aikido’nun idealini simgeleyen büyük Aikido ruhu

Aiki-otoshi : daha derine inmek ve ukenin ayağını almak

Aiki-taiso : Aikido’ya özgü ısınma hareketleri

Aikido : Evrensel uyum; evrensel enerji ile uyumlanma yolu

Aikidoka : Aikido yapan kişi.

Aikijutsu : Aiki zamanlama ve kontrolü üzerine kurulu savaş sanatı

Aikikai : Aiki cemiyeti. Bu sözcük , kurucu tarafından aikidonun yaygınlaştırılması için oluşturulmuş organizasyon için kullanılır.

Aiuchi : Eş zamanlı saldırı

Arigato : Teşekkür ederim

Ashi : Bacak

Ashikubi : Eklem

Ashisabaki : Ayak hareketleri

Atemi : Hayati bir bölgeye vuruş

Atemi-waza : Hayati bölgelere yapılan vuruş teknikleri

Awase : Uyum, eş zamanlılık

Bokken / Bokuto : Tahta kılıç

Bu : Savaş

Budo : Savaş (disiplin) yolları, silahları bırakma yolu

Budoka : Savaş sanatıyla uğraşan kişi

Bujutsu : Japon savaş sanatları

Buki-waza : Silahlı çalışmaların genel adı

Bushido : Savaşçının yolu

Bushin : Savaş zihni (Gerçek anlamı: Silahları bırakma, çatışmayı durdurma zihni)

Chi-no-kokyu : “Dünya’nın Nefesi” Aikido nefes egzersizlerinin ikinci bölümü

Chiburi : Kılıçtan kan silkelemek

Chokusen : Düz çizgi

Chokusen-no-irimi : Saldırganın ardına geçerek yapılan doğrudan irimi

Chototsu : Gözlerin arasındaki vuruş bölgesi

Chudan : Orta bölge, ortadaki kılıç, orta seviye

Chudan-no-kamae : Kılıçla temel duruş pozisyonu

Chudan-tsuki : Karın bölgesine saplama

Chushin : Hareket veya denge merkezi

Dachi : Duruş şekli (Kiba dachi, kokutsu dachi, zenkutsu dachi v.b.)

Dan : Siyah kuşak derecelendirmeleri (1’den 9’a kadar)

Deshi : Öğrenci

Do : Yol, yaşam şekli

Dogi : Savaş sanatlarında kullanılan giysi

Dojo : Savaş sanatlarının çalışıldığı, egonun öldürüldüğü yer

Dokko : Kulağın arkasındaki basınç noktası

Domo : Teşekkürler (samimi)

Domo arigato : Teşekkür ederim (resmi)

Domo arigato gozaimas’ta : Çok teşekkür ederim (henüz bitmiş bir olay için – çok resmi)

Dori / Tori : Görme, tutuş, saldırı

Dosa : Hareket, çalışma

Doshu : Yolun başı, yöneticisi (Ueshiba’nın oğlu)

Empi : Dirsek

En-no-irimi : Dairesel giriş, saldırganın ardına girmek

Eri : Yaka

Eri dori : Elbisenin yaka tarafından tutuş

Fudo-no-shisei : Dengemizin bozulamayacağı duruş

Fudo-shin : Son derece dengeli zihin durumu

Fukushidoin : Yardımcı eğitmen

Fukushiki kokyu : Karından nefes

Fukuto : Dizin iç tarafındaki vuruş noktası

Futarigake : İki kişinin saldırdığı çalışma

Gaeshi : Döndürmek, bükmek

Gedan : Alt seviye, belden aşağı

Gedan-no-kamae : Kılıcın alçak tutulduğu durum

Gedan-tsuki : Aşağı doğru yumruk

Geiko : Antrenman, çalışma

Gempuku : Samurai oğlunun (15 yaş) reşit olma töreni

Genshin : Sezgi

Geri : Tekme

Gi : Giysi, giyinme

Godan :derece siyah kuşak

Goho : Sert tarzda savaşma yöntemi, doğrudan düşmanın saldırı hattına karşı uygulanan teknik

Gokoku : Baş parmak ve işaret parmakları arasındaki etli bölgedeki basınç noktası

Gokyo :prensip, kontrol tekniği

Gyaku-hanmi (junte) : Farklı ayakların önde olduğu karşılıklı duruş

Gyaku-tsuki : Ters el ve ayakla yapılan vuruş (ör: sağ el-sol ayak)

Gyaku-uchi : Herhangi bir ters vuruş

Gyakute-dori : Ters elle tutuş; rakibin sağ bileğini sol elle tutmak

Hachiman : Savaş tanrısı

Hai : Evet

Hajime : Başla

Hakama : İleri düzeydeki aikidocular tarafından giyilen pileli giysi, geleneksel samurai pantalonu

Hanashi-waza : Kavramalardan kaçış teknikleri

Hanmi : Yarım duruş, aikidocu duruşu

Hanmi-handachi waza : Bir kişinin oturduğu diğerinin ayakta olduğu teknikler

Hantai-ni : Öbür taraftan, ters yönde

Happo : Sekiz köşe

Hara : Karın bölgesi, vücudun enerjisinin toplandığı merkez

Heiko : Paralel

Henka waza : Varyasyon teknikler; genellikle bir teknik ile başlayıp diğerine geçmek

Hera : Hakamanın arka bölgesi

Hidari : Sol

Hiji : Dirsek

Hiki : Çekmek

Hineri : Burkmak, kıvırmak

Hishiryo : Düşünmeden düşünmek, düşüncenin ötesindeki bilinç

Hitai : Alın

Hitori-waza : Görünmeyen hasımla çalışma

Hombu Dojo : Tokyo’daki Aikikai merkezi

Hyaku Ukemi : Yüksekten (mae ukemi) düşüş

Iai-do : Kılıç Çekme ve kesme sanatı

Ido : Hareket

Idori : Seizadan yapılan teknikler

Iie : Hayır

Ikkyo :Temel teknik

Irimi : İçeri girme, hasma doğru yapılan giriş

Irimi nage : İçeri girip fırlatma tekniği

Iwama-ryu Aikido: Geleneksel aikido

Iwama: Ueshiba’nın ders verdiği son dojo

Jinkai-kyusho İnsan vücudundaki hayati noktalar

Jintai : Vücut

Jitte : Bir tür demir cop

Jiyuwaza : Tekniklerin serbest stilde yapılışı

Jo : Tahta sopa (130 cm uzunluğunda)

Jo-dori : Jo ile saldıran rakibin silahını alma teknikleri

Jo-tai-Ken : Kılıca karşı jo kullanma

Jodan : Yüksek seviye, kılıcın yukarıda tutulması

Jodan-no-kamae : Kılıcın başın üstünde tutulduğu durum

Jodan-tsuki : Yukarı seviyeye yumruk

Ju : Esneklik prensibi

Judan : Onuncu derece siyah kuşak

Juizo : Böbrek bölgesi

Jujinage : Kolların çaprazlandığı kontrol veya atış

Jujutsu : Silahsız Japon savunma sistemi

Kaeshi-waza : Karşı teknikler

Kaiten : Döndürme

Kaiten nage : Döndürerek fırlatma. Uchi-kaiten nage ve soto kaiten-nage (içten ve dıştan)

Kakato : Ayak parmağı

Kakuto : Yumruğun arka bölgesi

Kamae : Hasmın karşısında duruş şekli

Kan : Sezgi

Kansashi : Kadınların saçlarını tutturduğu 10 cm. boyunda iğne-silah

Kansetsu : Kırış veya kenetleme

Kata : (1) Omuz (2) Form; grup veya kişiye özgü önceden hazırlanmış seri teknikler. (Özellikle temel hareketleri öğrenmek için hazırlanmış)

Kata dori : Omuz tutuşu

Katate dori : Tek elle tek bileği tutma

Keichu : Boynun arkasındaki vuruş noktası

Keiko gi, do gi, gi : Çalışma giysisi, do giysisi

Ken : Kılıç

Kendo : Çok yaygın modern kılıç sanatı

Kenjutsu : Kılıç sanatı

Kenshin : Kılıç savaşçısı

Ki : Yaşam enerjisi

Kihon-waza : Temel teknikler

Kimusubi : Ki’nin, enerjilerin birleşmesi

Kiri oroshi : Aşağıya kesiş

Kiri otoshi : Aşağıya düşürme

Kisaki : Kılıcın ağız kısmı

Kodachi : Kısa kılıç

Kohai : Yeni öğrenci

Kokutsu : Geriye doğru esneme

Kokyu dosa : Seiza pozisyonundan nefes gücüyle hareket etme

Kokyu ho : Evrenin nefesi, vücut içi enerji potansiyelinin yayılması, nefes egzersizleri

Kokyu nage : Nefes fırlatışları

Kosadori : Çapraz el tutuşu (katatedori ai-hanmi)

Koshi nage : Kalça fırlatışı

Kote gaeshi : Bilek çevirerek fırlatış

Koutai : Değiştir

Ku : Boşluk, boşluğun direkt fark edilmesi aydınlanmalıdır. Bu aikido da bilinç açıklığının geliştirilmesi, değişen durumlara çabuk ve içgüdüsel cevap verebilmektir.

Kubi : Boyun

Kubi-naka : Kafatası üzerindeki vuruş noktası

Kumi-jo : İkili jo çalışması

Kumi-tachi : İkili kılıç çalışması

Kuzushi : Dengesizlik durumu, devirmek, yıkmak

Kyu : Siyah kuşak altındaki derecelendirme

Kyu do : Okçuluk yolu

Kyudan : Dokuzuncu derece siyah kuşak

Kyusho : Vücuttaki yaşamsal nokta

Ma-ai : Uke ile tori arasındaki güvenlik mesafesi

Mae : Öne

Mae Ukemi : Öne doğru düşüş

Maki otoshi : Tekniği yapanın tek diz üzerinde bitirmesi ve yapılanın, yapanın omzu üzerinden fırlatması

Mawashi : Dönme, döndürme

Mawatte : Etrafında dön

Men uchi : Kafaya vuruş

Migi : Sağ

Misogi : Bedenin ve zihnin arındırılması için yapılan soluk çalışması

Mokuso : Meditasyon, iç özgürlük

Morote : İki el

Morote dori : Tek eli iki elle tutmak

Morote-tsuki : Çift el vuruşu

Mudansha : Dan sahibi olmayan öğrenci

Mune : Göğüs

Mune dori : Yakanın önden (göğüs seviyesinden) tutulması

Mune tsuki : Obi üzerinde bulunan düğüme yapılan itiş, gövdeye vuruş

Murasame : Boynun her iki tarafında yaka hizasındaki basınç noktaları

Mushin : Hiçbir düşünceye sahip olmamak

Nagare : Tekniklerin akıcı yapılması

Nagashi : Savuşturma

Nagashi waza : Bir teknikten diğerine akmak

Nage : Tekniği yapan kişi, fırlatma atış

Naginata : Uzun bıçaklı bir mızrak tipi

Naike : Bileğin içindeki basınç noktası

Naka : Merkez

Naka ni : Merkeze

Nidan : İkinci derece siyah kuşak

Nikkyo : prensip, kontrol tekniği

Nodachi : 2 m’ye yakın uzun kılıç

Noto : Kılıcı kın’ı

O Sensei : Büyük usta (Ueshiba), baş öğretmen

Obi : Kemer, kuşak

Odachi : 120-150 cm’lik uzun kılıç

Oi-zuki : Aynı el ve ayakla hamle şekli

Oji : Cevap, tepki

Oji waza : Bloke edip karşı saldırıya geçmek

Omote : Ön, pozitif

Oneigashimasu : Lütfen (bir şey rica ederken, genellikle ‘lütfen beraber çalışalım’da kullanıldığı gibi)

Os (Oz) : (1) Selam, merhaba (2) Tamam, olur

Osae waza : Hareketsiz hale getirme teknikleri, kontrol, sabitleme

Otagai ni rei : Birbirine selam ver

Otoshi : Bırakma

Oya waza : Uygulamalı teknikler.

Randori : Serbest stil teknikler

Rei : Selam ver

Rokudan : Altıncı derece siyah kuşak

Ryokata dori :Her iki omzu da tutma

Ryote dori : İki eli iki elle tutma

Ryu : Okul, ekol

Sabaki : Vücut hareketleri

Samurai : Feodal Japonya’nın savaşçı sınıfı

Sandan : Üçüncü derece siyah kuşak

Sankaku : Üçgen

Sankyo :prensip (kontrol tekniği)

Sato : Dışarı, dış taraf. Saldırganın özellikle

Satori : Aydınlanma

Saya : Kılıcın kın’ı

Seika tanden : Göbek deliğinin biraz altındaki bölge. Ruhsal ve fiziksel merkez.

Seiken : Yumruğun ön kısmı

Seiza : İki diz üzerindeki geleneksel oturuş

Sempai : Eski öğrenci (kıdemli öğrenci)

Sen : Öncelikli

Sen-no-sen : Karşıdakinin atağını sezmek

Sensei : Hoca (öğretmen)

Seppuku : İntihar töreni

Shi waza : Karşı teknik

Shichidan : Yedinci derece siyah kuşak

Shidoin : Genç öğretmen, asistan hoca (5.dana kadar)

Shihan : Yolu gösteren usta öğretmen (5.dandan sonra)

Shiho-giri : Dört yöne kesmek

Shiho-nage : Dört yana fırlatmak

Shikko : Diz üstünde yürümek

Shime : Boğma

Shinai : Bambu kılıç

Shita de motsu : Suwari waza kokyu ho’da bilekleri aşağıda tutma.

Shomen : (1) Başın ön üst kısmı, (2) Dojonun önü

Shoshin : Başlangıç zihni

Shuto : Elin köşesi, keskin kenarı

Sokumen de motsu : Suwari waza kokyu ho’da, bileklerin dışında tutuş

Soto : Dış

Suburi : Vurma ve itme ile temel jo / bokken çalışması

Sukashi waza : Saldıranın saldırmasına ya da tutulmasına izin vermeden yapılan teknikler

Sumi otoshi : Köşe düşürmesi

Sumimasen : Af edersiniz (dikkat çekmek için)

Suwari waza : Ukenin ve nagenin birlikte oturarak yaptığı teknikler

Suwatte : Otur

Tachi : Kılıcın keskin kenarı

Tachi-waza : Hem Uke’nin hem de Nage’nin ayakta uyguladığı teknikler

Tai atari : Vücut teması

Tai jutsu : Vücut sanatları (aikido, karate, judo)

Tai-no-henko : Vücudun durumunu tersine çevirmek

Taisabaki : Vücut hareketleri

Takesumu-Aiki : ”Aiki’nin ruh, zeka ve evrensel enerjinin harmonisi sonsuz (bitmek bilmeyen) üretken savaş sanatı” anlamına gelen kurucunun bir sloganıdır. Aikido’da yeni teknikler yaratmak mümkündür.

Tanden : Karın bölgesi

Tanin-geiko (tateki-geiko) : Birden çok saldırganla çalışmak

Tanto : Bıçak

Tanto dori : Bıçak alma teknikleri

Tatami : Minder

Tatte : Kalk

Te : El

Tegatana : Keskin el.

Tekagami : Ters Kote gaeshi

Tekubi : Bilek

Tenchi nage : Yer gök fırlatışı

Tenkan : Geriye doğru dairesel adım

Tento : Kafanın üzerindeki vuruş noktası

Tessen : Demirden ya da sert bir ağaç olan meşe’den yapılan silah olarak da kullanılan yelpaze

Tettsui : Çekiç yumruk

Tori : Teknik uygulayan (saldırıyı alan)

Tsuba : El koruyucusu, kılıcın kabza bariyeri

Tsukami : Oturmak, hareketsiz kalmak

Tsuki : Saplamak, yumruk

Uchi : İç, vuruş

Uchi-waza : Vuruş teknikleri

Uchikomi : Saldırı adımı

Ude : Kol

Ue de motsu : Suwari waza kokyu ho’da bileklerin yukarısından tutuş.

Uke : (1) Blok, engelleme. (2) Kendisine teknik yapılan, saldırgan

Ukemi: Vücut ile almak, takla biçimi düşüş

Ura : Geri, ters

Uraken : Yumruğun arkası

Ushiro : Geriye doğru

Ushiro eri-dori : Arkadan boynu tutma (genellikle yakadan)

Ushiro kubi shime : Arkadan boğma

Ushiro ryokata dori : Arkadan çift omuzdan yakayı tutmak

Ushiro ryote dori : Arkadan iki eli tutmak

Ushiro tekubi dori : Arkadan bileği yakalama

Ushiro udoroshi : Arkadan çekmek

Ushiro ukemi : Geriye doğru düşüş

Ushiro waza : Arkadan saldırılara yapılan teknikler

Wakarimasu : Anlıyorum

Wakiza, wakizashi : 60-65 cm’lik kısa kılıç (yoldaş kılıç)

Waza : Teknik

Yame : Dur

Yari : Tipik Japon mızrağı

Yoi : Hazır

Yoko ukemi : Yana doğru yürüyüş

Yoko-uchi : Yandan vuruş

Yokomen uchi : Kafaya ya da boyuna yandan vuruş

Yondan : Dördüncü derece siyah kuşak

Yonkyo :prensip, kontrol tekniği

Yubi : Parmak

Yudansha : Dan sahibi

Zanshin : Farkında olma durumu / Saldırıya hazır zihinsel ve bedensel hazır olma hali

Zazen : Zen meditasyonu

Zengaku : Kafanın ön kısmı

Zenpo : Ön

Zenshin : Tüm vücut

Zori : Dojo dışında kullanılan Japon sandaletleri